Елена Соловьева
Конспект занятия «День Республики Саха (Якутия)»
Саха Республикатын кунугэр анаммыт улахан болох о5олоругар дьарыктаныы
Темата: "Торообут дойдум - Сахам сирэ"
Сыала: Саха сирин историческай чахчыларын кытта билиьиннэрии, Республикаларын туьунан билиилэрин тургутуу, ханатыы. Санаа уллэстэр, кэпсиир дьо5уру сайыннарыы. Торообут дойдуга тапталы инэрии.
Туттуллар материал: Саха сирин картата, слайд презентация, Саха сирин гимнэ, куукула Аайта, хартыынкалар, пазл оонньуу, «Эрийии» оонньуу, остуол ооньуулара (хабылык, тырыынка, куерчэх эрийии, акварель, А4.
Публикация «Конспект занятия „День Республики Саха (Якутия)“» размещена в разделах
- Конспекты занятий. Все конспекты
- Республика Саха. Якутия
- Республика, область, край. Список городов
- Темочки
- Конкурс для воспитателей и педагогов «Лучший конспект занятия (НОД)» апрель 2022
Иитээччи: О5олор, утуе кунунэн! Бугун биьиэхэ куукула Аайта ыалдьыттыы кэллэ. Кини аптаах моьооччугэр туох баарын кордоруе5э, кэпсиэ5э. Бары бол5ойон олорон истэбит, илиибитин уунан эппиэттиибит, сорудахтары толоробут.
Моьооччуктэн сурук хостуубут. О5олоор, Аайта ыйытыктарыгар эппиэттиибит. Ыйытык-викторина:
1. Биьиги олорор дойдубут аата? (Саха сирэ)
2. Киин куораппыт аата? (Дьокуускай)
3. Саха сирин саамай улахан оруьэ? (Лена)
4. Сахалыы иьиттэр ааттара? (чороон, кытыйа, ыа5айа, тууйас, ытык,)
5. Саха сирин кыыллара, кунду туулээ5э (куобах, тиин, эьэ, боро, саьыл, таба, тайах, саарба, кырса,)
6. Саха сиригэр уунэр мастар (харыйа, хатын, бэс, мутукча, тиит)
7. Саха сиригэр ханнык омуктар олороллоруй? (саха, нуучча, эбээн, эбэнки, чукча)
8. Саха омук бырааьынньыга (ыьыах)
Слайд кердеруллэр, о5олор эппиэттэрин тэннээн кереллер. Маладьыастар, барытын сопко таайбыккыт. Аны билигин Сахабыт сирин картатын керебут, биьиги олорор Дьокуускай куораппыт бу сытар. Кини тулатыгар угус элбэх улуустар бааллар, ол аата дэриэбинэлэр, эьиги эбээлэргит, эьээлэргит олорор дойдулара.
Аптаах моьооччуктэн Олуенэ остуолбалара хартыынаны таьаарабыт.
1. Бу тугуй о5олор? (Хайа) Саха сиригэр аатырбыт Олуенэ остуолбалара. Ханалас улууьугар баар улахан Лабыдьа хайата. Ким манна сылдьыбытай? Олуенэ остуолбалара айыл5а бэйэтэ онорбут-чочуйбут Природнай парката. Манна араас омук сириттэн тиийэ туристар кэлэн сынньаналлар, хайа саамай чыпчаалыгар уеьээ тахсан оруьу, тыалары коруеххэ соп, хаартыскага туьэллэр. Карта5а Ханалас улууьун бэлиэтиибит, хайа уруьуйдуубут.
2. Таабырын: Ууну олус собулуубун, кураанах сиргэ куурабын. (балык).
Саамай соп, корун эрэ хартыына5а ханнык балыгый? (собо). Саамай минньигэс, искэхтээх, улахан соболор Кэбээйи улууьугар бааллар эбит. Ким Кэбээйигэ сылдьыбытай? Кэбээйи улууьа собоннон аатырар эбит. Бу балык ууга сылдьыан ба5арар эбит, киниэхэ уу уруьуйдаан биэриэхпит. (Карта5а Кэбээйи диэн улууьу бэлиэтиибит, собо уруьуйдуубут).
3. Кып-кыьыл еннеехпун, отоннортон минньигэспин. (дьэдьэн)
Саамай соп, дьэдьэн. Саамай элбэх дьэдьэн Амма диэн улууска уунэр эбит. Ким Амма5а сылдьыбытай? Керун эрэ, бу дьэдьэннэр буспатах эбиттэр, кинилэри биьиги эмиэ кыьыл онунэн ситэрэн биэриэхпит. Карта5а Амма улууьун бэлиэтиибит. (карта5а дьэдьэн уруьуйдуубут)
4. Саха сирэ ханнык сир баайынан киэн туттарый? (алмаз)
Саамай соп, саамай элбэх алмааьы Миирнэй куоратыгар хостууллар. Онно саамай улахан карьер баар. Хайдах курдук килэбэчийэрий биьиги дойдубут алмааьа. Чэйин эрэ, билигин ким тургэнник алмааьы хомуйар эбитий (пазл хомуйуута команданан). Маладьыастар, картабытыгар Мирнэй улууьун бэлиэтиибит, алмаз уруьуйдуубут.
5. Саамай элбэх куустээх спортсменнарынан биллэр улуус ханнык буолуой? Саамай соп, Чурапчы улууьа. Чэйин эрэ, биьиги эмиэ курэхтэьиэ5ин.
«Эрийии» диэн оонньуу. Манна 4 ого кыттар, утарыта турабыт, уонна быаны тургэнник эрийэбит. Ким тургэнник быаны эрийэрий, ол кыайыылаах тахсар.
Маладьыастар, олус учугэйдик курэхтэстибит, картага Чурапчы улууьун бэлиэтиибит.
6. Коробкаттан градусник таьаарабыт. О5олор, эьиги билэ5ит дуо, саамай тымныы полюс холода ханна баарын? Оймокоон диэн улууска саамай тымныы буолар эбит. Кыьын 60 кыраадыска тиийэ тымныйар. Карта5а бэлиэтиибит.
Аны билигин туран эрэ Саха сирин гимнын истиэ5ин. (Гимн тыаьыыр)
Бугун Саха сирин хас да улуустарын биллибит. Ханнык улуустары биллибитий? Сорохтор бу улууска сылдьыбыт эбиккит. Аныгыскыга атын улуустар тустарынан кэпсэтиэхпит. Аны билигин ким тугу ба5арарынан сахалыы оонньууларбытын оонньуоххайын (Хабылык, тырыынка, куорчэх, быаны эрийии, уонна Саха сирин былаа5ын уруьуйдуохайын.
